YAŞLILIKTA DEPRESYON

Toplumiçindeyaşayanvefizikselrahatsızlığıolmayanlarda %1-5,tıbbi vecerrahinedenlehastaneyeyatmışolanlarda %12; bakımevlerindeyaşayanbilişselaçıdansağlam; kronikfizikselrahatsızlığıolanlardabuoran %20-25' e kadarçıkabilmektedir.

Yaşlılardadepresyongörülmesinin en önemlinedenleri :

Emekliliklebirliktesosyalrolünkaybı,değer verilen bir kişiyken artık aranmayan ,sorulmayan,fikri alınmayan bir kişi haline geliyor bu sadece iş ortamında değil aile ortamında da bu hale geliyor.Yakınlarının özellikle de eşin kaybı çok önemli bir etken; bu kayıp hem ölümü düşündürdüğü hem de yalnız kalmasına neden olduğu için yaşlıyı çok fazla etkiliyor.Yaşlının bir diğer korkusu başkasına bağımlılık bu durum bazen ölüm korkusunun da önüne geçmektedir

.

Hangiyaşlılardepresyonaçısındadaharisklidir?

a-Kadın olmak( Ancak ciddi intiharlar erkeklerde sık görülmektedir)

b-Dulveyabekarolmak

c-Gelirve eğitim düzeyinin düşük olması

d-Sosyaldesteğinin olmaması( Aile bireylerinin ilgisi yoksa ,toplumdan kendini soyutlamışsa

e-Önemlikayıpların yaşanması

f-Fizikselbirhastalığın bulunması

g-Yaşlılığabağlıbiyokimyasaldeğişiklikler de ileriyaşlardabaşlayandepresyonbelirtilerinekatkıdabulunabilmektedir.

Yaşlıyadepresyontanısıkoymakzormudur?

Evet; yaşlılardadepresyontanısıkoymakgençlereoranladahazordur.Çünküyaşlılardepresyonlarınıçeşitlişekildemaskeleyebiliyorlarya da inkaredebiliyorlar.Birdiğernoktapekçokyaşlıöncelikleçeşitlipsikosomatikyakınmalarladahiliyeuzmanıya da pratisyenhekimlerebaşvuruyor.Yaşlınınsorunlarıfazla ,işyoğunluğudolayısıylailgiaz ,polikliniktehastayaayrılansüreçokkısıtlı; bukısıtlısüredeyaşlınıntümsorunlarınıhedefalmakçokzorolabilmektedir.Yaşlıyaayrılanyeterlisürehastanıngüvenduymasınayolaçıyor; diğertürlüreçeteüzerindekitedavimükemmeldahiolsayaşlınıngördüğüfaydaçokfazlaolmuyor.Bunedenlegeriatrikliniklerinebaşvurabilenhastalardahaşanslıdenebilir.

Bunun yanında toplumda ve hekimlerde şöyle bir ön yargıda vardır: '' Yaşlıdır ,bir ayağı çukurdadır, bu yüzden üzgün görünmesi doğaldır'' .Bu ön yargının kırılması  depresyon tanısının konulmasını kolaylaştıracaktır.

Son olarakyaşlılarınçokfarklıdurumlariçinçeşitliilaçlarıkullanmalarıvedemans-depresyontablosununbiraradabulunabilmesitanıyızorlaştırmaktadır.Herikidurumda da zihinsel yavaşlama,ilgisizlik ,huzursuzlukvekonsantrasyongüçlüğü,kendinebakımdaazalma,davranışvekişilikdeğişikliklerikendinigösterebiliyor.

Yaşlılarda depresyon ciddiyetle ele alınmak zorundadır, çünkü ortaya çıktığında hem çok ağır seyrediyor hem de intiharriskiçokartıyor.İşinkötütarafıyaşlılardaintiharınbaşarılıolmaolasılığıçokyüksektir.

Depresyonda ne gibi somatik belirtiler oluyor?

Buradaerkensomatikbelirtileredikkatetmekgerekiyor. Uykusuzluk, kilo kaybetmekle beraberi iştahsızlık, yorgunluk, kabızlık, başarısı, idrar yolları ile ilgili yakınmalar, veözelliklekadınlardasaçlarındökülmesineaityakınmalarasıkçarastlanıyor.Ayrıcayaşlılardageçmeyenvehiçbirtedaviyeyanıtvermeyenyüz, siyatikve pelvis ağrılarının da depresyon kaynaklı olabileceğini unutmamak gerekir

.

Depresyon Tedavisi nasıldır?

İlk bakışta karamsar gibi görünen  bu tabloya rağmen yaşlılardaki tedavisi gençler kadar etkilidir.Demanslı hastalarda depresyon var olan tablonun ağırlaşmasına neden olduğundan demanslı hastalarda depresyon araştırılması ,varlığı durumunda da tedavi edilmesi gerekir.Ayırımın yapılamadığı durumlarda önce depresyon tedavi edilmelidir..Ancak özellikle ölüm düşüncesinden söz edenlerin uzun süre izlenmesi gerekir.Tedavi ilaç ve psikoterapi ile gerçekleşmektedir.Hızlı tedavi gerektiği ya da hastanın tedaviye yanıt vermekte direndiği durumda EKT dediğimiz elektrokonvülziv tedavide kullanılabiliyor.